กองทุนที่นายจ้างและลูกจ้างร่วมกันจัดตั้งขึ้นด้วยความสมัครใจ เพื่อให้ลูกจ้างที่มีหลักประกันทางการเงิน และเป็นสวัสดิการเมื่อลูกจ้างลาออกจากงาน เกษียณอายุ ทุพพลภาพ หรือเสียชีวิต โดยอยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของรัฐผ่านกฎหมายที่ออกขึ้นมาเพื่อคุ้มครองสิทธิประโยชน์ต่างๆที่ลูกจ้างควรจะได้รับ เรียกว่า "พระราชบัญญัติกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ"

ความสำคัญของพระราชบัญญัติกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ นอกจากจะเป็นการเสริมสร้างสวัสดิภาพทางการเงินให้แก่บุคลากรในองค์กรแล้ว ยังเป็นประโยชน์ในการเสริมสร้างความมั่นคงแก่ระบบเงินออมและสร้างรากฐานที่มั่นคงต่อเสถียรภาพทางการเงินของประเทศอีกด้วย

กองทุนสำรองเลี้ยงชีพที่จดทะเบียนจัดตั้งขึ้นภายใต้พระราชบัญญัติดังกล่าวจะมีลักษณะเป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย ซึ่งจะถือว่าแยกจากนิติบุคคลของนายจ้างและบริษัทจัดการ มีการควบคุมดูแลการดำเนินงานโดยคณะกรรมการกองทุนที่มาจากการแต่งตั้งและเลือกตั้ง นอกจากนี้ยังมีนายทะเบียนซึ่งแต่งตั้งขึ้นโดยกฎหมาย คือ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์(สำนักงาน ก.ล.ต.)ช่วยกำกับดูแลการปฏิบัติงานของบริษัทจัดการกองทุนให้แก่กองทุนต่างๆ อีกด้วย

1. เงินที่ลูกจ้างจ่ายเข้ากองทุน เรียกว่า “เงินสะสม” ซึ่งลูกจ้างยินยอมให้นายจ้างหักจากค่าจ้างทุกเดือนในอัตราตั้งแต่ ร้อยละ 2 จนถึงสูงสุดไม่เกินร้อยละ 15 ของค่าจ้าง โดยขึ้นอยู่กับเงื่อนไขที่ได้ตกลงกันไว้ในข้อบังคับกองทุนแต่ละนายจ้าง
2. เงินที่นายจ้างจ่ายเข้ากองทุน เรียกว่า “เงินสมทบ” โดยนายจ้างช่วยสมทบเข้ากองทุนทุกเดือนไม่น้อยกว่าเงินสะสมที่ลูกจ้างจ่ายเข้ากองทุนและสูงสุดไม่เกินร้อยละ 15 ของค่าจ้าง ซึ่งอัตราการจ่ายเงินสมทบให้แก่ลูกจ้างอาจแตกต่างกันตามเงื่อนไข ระยะเวลาการทำงานหรือระยะเวลาการเป็นสมาชิกเป็นต้น โดยขึ้นอยู่กับเงื่อนไขที่ได้ตกลงกันไว้ในข้อบังคับกองทุนแต่ละนายจ้าง
3. ผลประโยชน์ที่เกิดจากการนำเงินสะสมไปลงทุน เรียกว่า “ผลประโยชน์ของเงินสะสม”
4. ผลประโยชน์ที่เกิดจากการนำเงินสมทบไปลงทุน เรียกว่า “ผลประโยชน์ของเงินสมทบ”

• สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับนายจ้าง
  เงินสมทบที่จ่ายเข้ากองทุน นายจ้างสามารถหักเป็นค่าใช้จ่ายได้ตามจำนวนที่จ่ายจริงในแต่ละรอบบัญชี
• สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับลูกจ้าง
  พนักงานจะได้รับประโยชน์ทางภาษีตลอดเวลาในการเป็นสมาชิกของกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ ดังนี้

เงินที่จ่ายออกจากกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ จะถูกนำไปคำนวณภาษี โดยแยกเป็น 3 กรณี ดังนี้